Кербұлақ кен орнының оңтүстік бөлігіндегі жер асты суларын суару мақсатында пайдалану перспективалары

Авторы

  • Т.А. Рахимов У.М. Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институты
  • Ә.Т. Тоқтар У.М. Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институты
  • A.A. Нургазиева У.М. Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институты

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.51301/ejsu.2024.i3.04

Ключевые слова:

суармалы егіншілік, Кербұлақ кен орны, Қосқұдық ойпаты, бор-палеогендік сулы горизонт, жер асты суларының қоры, жер асты суларының минерализациясы

Аннотация

Жер асты сулары - маңызды табиғи ресурс және оның Қазақстан экономикасының аграрлық секторы үшін маңызы орасан зор. Су ресурстарының жер үсті көздерінің шектеулілігі жағдайында және климаттың өзгеруіне және аридизацияның өсуіне байланысты Қазақстанның оңтүстік өңірлерінде су ресурстарының тапшылығы барған сайын артып келеді. Қазақстанның оңтүстік-шығыс өңірлерінің климаттық жағдайлары ылғалдың жетіспеушілігімен сипатталады, бұл ирригацияны ауыл шаруашылығы өндірісінің ажырамас бөлігіне айналдырады. Соңғы онжылдықта су ресурстарын басқару мәселелері өзекті болып отыр. Су ресурстарын суарудың қазiргi заманғы технологиялары арқылы тиiмдi пайдалану жердiң өнiмдiлiгiн арттыруға және өңiрдiң азық-түлiк қауiпсiздiгiн нығайтуға ықпал етуi мүмкiн. Осы жұмыста Кербұлақ кен орнының оңтүстік бөлігіндегі жер асты суларын жерді суару мақсатында пайдалану жөніндегі зерттеулердің нәтижелері келтіріледі. Қарастырылып отырған кен орны тұщы судың едәуір қорларының болуымен және су сапасының тұрақты деңгейімен сипатталады. Жұмыста жер асты суларын пайдаланудың қазіргі жай-күйіне және қарастырылып отырған ауданда суармалы егіншілікті дамыту перспективаларына талдау жасалды. Мақалада Кербұлақ кен орнының оңтүстік бөлігінің гидрогеологиялық жағдайларын зерделеу нәтижелері ұсынылған, Шеңгелді учаскесінде перспективалы сулы қабаттар бөлінген, жер асты суларының сапасы зерделенген, жер асты суларын әртүрлі қажеттіліктер үшін пайдалану туралы қорытындылар жасалған. Кербұлақ кен орнының жерасты сулары вегетациялық кезең ішінде судың тұрақты түсуін қамтамасыз ете алады, бұл өнімділігі төмен жылдары ауыл шаруашылығы үшін аса маңызды. Алайда, барлық артықшылықтарға қарамастан, суармалы егіншілік топырақтың тозуы, су көздерінің ластануы және сарқылуы сияқты бірқатар сын-қатерлермен бетпе-бет келеді. Сондықтан суармалы аумақтарды басқарудың қазіргі заманғы технологияларды, дәстүрлі білімдерді және орнықты ауыл шаруашылығы практикаларын ықпалдастыруға бағытталған тиімді стратегияларын дамыту және іске асыру маңызды міндет болып табылады.

Загрузки

Опубликован

2024-06-30

Как цитировать

Рахимов, Т. ., Токтар A. ., & Нургазиева A. . (2024). Кербұлақ кен орнының оңтүстік бөлігіндегі жер асты суларын суару мақсатында пайдалану перспективалары. Engineering Journal of Satbayev University, 146(3), 25–32. https://doi.org/10.51301/ejsu.2024.i3.04

Выпуск

Том 146 № 3 (2024): Engineering Journal of Satbayev University

Раздел

Жер туралы ғылым

Лицензия

Copyright (c) 2024 Engineering Journal of Satbayev University

Лицензия Creative Commons

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial-NoDerivatives» («Атрибуция — Некоммерческое использование — Без производных произведений») 4.0 Всемирная.

<div class="pkpfooter-son">
<a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/"><img alt="Creative Commons License" style="border-width:0" src="https://i.creativecommons.org/l/by-nc/4.0/80x15.png"></a><br>This work is licensed under a <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/">Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License</a>.
</div>