Monitoring of the water and salt balance of the Bakbakty rice irrigation system under reuse of collector-drainage water for irrigation

M. Әбсаметов; A. Исмағұлова; В.  Мирлас; В. Кулагин; Д.  Умбеталиев; Т. Рахимов; В.  Рахимова

doi:10.51301/ejsu.2025.i3.06

Авторы

M. Әбсаметов У.М.Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институты, Қазақстан
A. Исмағұлова У.М.Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институты, Қазақстан
В. Мирлас Ариэль университеті, Израиль
В. Кулагин У.М.Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институты, Қазақстан
Д. Умбеталиев У.М.Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институты, Қазақстан
Т. Рахимов У.М.Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институты, Қазақстан
В. Рахимова У.М.Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институты, Қазақстан

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.51301/ejsu.2025.i3.06

Ключевые слова:

су-тұз балансы, суармалы жерлер, құрғату жүйелері, коллекторлық-дренаждық сулар, тұздылық, су сапасы

Аннотация

Бұл зерттеуде суды қажет ететін күріш алқаптарына тән құрғақ және суы аз жағдайларда Бақбақты суару жүйесінің Тасмұрын учаскесінде коллекторлық-дренаждық суды қайта пайдалану бойынша үш жыл бойы жүргізілген далалық зерттеулердің негізінде су-тұз балансының құрамдас бөліктерін есептеу әдістемесі, тәсілі және нәтижелері берілген. Баланс есептеулері деректердің сенімділігін қамтамасыз ете отырып, жергілікті фермерлерді белсенді түрде тарта отырып, in-situ бақылау деректеріне негізделген. Су балансы 2022 жылы 0.4-0.6% және 2023-2024 жылдары 0.001-0.02% аралығындағы шағын теріс сәйкессіздікті көрсетті, бұл жер асты суларының деңгейінің мониторингі және карталарымен расталды. Тұз балансы шамалы жинақтауды көрсетті, №2 кен орнында +0.016-дан +0.29 т/га-ға дейін және №4 кен орнында +0.049-дан +0.089 т/га-ға дейін. Тұздың маусымдық көбеюі сілтілеу режиміне және құрлыққа оңай еритін тұздардың басым болуына байланысты болды, бұл қайталану қаупі жоқ.

Библиографические ссылки

Khimich, D.P. (1969). Water and Salt Balance and Issues of Rice Irrigation Systems. Moscow Hydromelioration Institute

Zulu, G., Toyota, M. & Misawa, S. (1996). Water reuse and its effects on water balance and ecosystems. Agricultural Water Management, (31), 269-283. https://doi.org/10.1016/0378-3774(95)01233-8

Bazhenov, M.G. & Sarsenbayev, M.Kh. (1979). Regulation of Water-Salt Regime. Almaty: Kainar

Velichko, E.B. (1977). Water-Saving Techniques for Rice Cultivation. USSR Conf. Proc., Moscow, 41-43.

Institute of Hydrogeology and Geoecology named after U.M. Akhmedsafin. (2023). Groundwater Resources as the Main Reserve of Irrigated Agriculture in Kazakhstan. Almaty, Ka-zakhstan

Okuda, Y. (2020). Secondary Salinization in Arid Regions. Water, 12(11), 3207

Reports for 2016-2023. Regional Hydrogeological and Melio-ra- tive Center of the Ministry of Agriculture of the Republic of Ka- zakhstan. https://doi.org/10.3390/w12113207

Turchenyuk, V., Frolenkova, N., & Rokochynskyi, A. (2017). Environmental and economic foundations of system optimization of operational, technological and construction parameters of rice irrigation systems. Environmental Eco-nomics, 8(2), 76-82. https://doi.org/10.21511/ee.08(2).2017.08

Mirlas, V., Kulagin, V., Ismagulova, A., & Anker, Y. (2022). Field Experimental Study on the Infiltration and Clogging Processes at Aksu Research Site, Kazakhstan. Sustainability, 14(23), 15645. https://doi.org/10.3390/su142315645

Singhб J.C., van Dam, R.K., Jhorarб R.K. (n.d.). Water and Salt Balances. WUR eDepot

Absametov, M.K. (2020). Rational Use and Protection of Groundwater in the Republic of Kazakhstan in the Context of Climatic and Anthropogenic Changes. Almaty, Kazakhstan