Ауыр металдармен ластанған топырақтарды тазарту үшін фиторемедиация технологияларын қолдану

Использование технологий фиторемедиации для очистки почв загрязненных тяжелыми металлами

Авторы

  • A.M. Сагимбаева Биологиялық қауіпсіздік проблемаларының ғылыми-зерттеу институты
  • Н.Б. Томлекова Өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты
  • Б.Б. Анапияев Satbayev University

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.51301/ejsu.2022.i1.07

Ключевые слова:

тяжелые металлы, окружающая среда, почва-растения, фиторемедиация, гипераккумуляторы

Аннотация

Ауыр металдар қоршаған ортадағы ең улы ластаушы заттардың қатарына жатады. Бұл жұмыста Қазақстан Республикасының ауыр металдарымен ластанған топырақтар туралы мәліметтер келтірілген. Оларды шешу жолдары ұсынылды және сипатталды. Топырақтың ауыр металдармен ластануы жаһандық проблема болып табылады, олар қойманың айналасындағы топыраққа еніп, экожүйеге, агрожүйеге және адам денсаулығына үлкен қауіп төндіреді. Қоршаған ортаны ластағыштардың осы түрлерінен тазарту үшін бірнеше әдістер қолданылады, бірақ олардың көпшілігі қымбат және оңтайлы өнімділіктен алыс. Өсімдік ортасын тазарту үшін қолдану құрғақ салмақ бойынша өз тіндерінде 5%-ға дейін никель, мырыш немесе мыс жинауға қабілетті гипераккумулятор өсімдіктер табылғаннан кейін ғана тиімді және экономикалық тиімді әдіске айналды, яғни қарапайым өсімдіктерге қарағанда он есе көп. Мақалада топырақты тазартудың жетілдірілген әдісі ретінде фиторемедия технологиясына шолу жасалады. Өсімдіктің әртүрлі түрлері гипераккумулятор ретінде қарастырылады. Гипераккумуляциялық өсімдіктер әртүрлі отбасыларда кездеседі және олардың әрқайсысы фиторемедиацияда маңызды рөл атқарады. Өйткені, олардың әрқайсысы ерекше және олардың әрқайсысы топырақта ауыр металдардың болуына жауап береді. Бұл жаңа технологияға деген қызығушылықтың артуы ауыр металдардың гипераккумуляторлы өсімдіктерін үлкен аудандарда қолдануға болатындығымен түсіндіріледі. Бұл қасиет осы технологияның тиімділігін арттырады және сұранысты арттырады.

Загрузки

Опубликован

2022-02-28

Как цитировать

Сагимбаева A. ., Томлекова, Н., & Анапияев, Б. . (2022). Ауыр металдармен ластанған топырақтарды тазарту үшін фиторемедиация технологияларын қолдану: Использование технологий фиторемедиации для очистки почв загрязненных тяжелыми металлами. Engineering Journal of Satbayev University, 144(1), 43–47. https://doi.org/10.51301/ejsu.2022.i1.07

Выпуск

Раздел

Жер туралы ғылым